Từ khi triển khai chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR), tình trạng khó khăn về nguồn kinh phí cho công tác quản lý bảo vệ rừng của các công ty lâm nghiệp được tháo gỡ một phần. Tính trong giai đoạn 2012 đến tháng 4/2023, tổng số tiền DVMTR đã thu thông qua Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Đắk Nông là hơn 982,5 tỷ đồng, tổng số tiền DVMTR đã chi là 808,7 tỷ đồng.
Gắn bó hơn với rừng
Cũng như nhiều hộ khác, ông KTang (thuộc cộng đồng bon Bu Nor, huyện Tuy Đức) đã sống và gắn bó với rừng từ bao đời nay và xem việc quản lý, bảo vệ rừng là trách nhiệm và nghĩa vụ. Đặc biệt, sau khi Nhà nước có chính sách chi trả DVMTR, ông và những người trong bon luôn cảm thấy đó là một động lực lớn để ngày một gắn bó và có trách nhiệm hơn nữa với công tác quản lý bảo vệ rừng.
Theo ông KTang, ông và cộng đồng bon Bu Nor nhận khoán hơn 1.000ha rừng tự nhiên để chăm sóc và bảo vệ. Sau khi được điều tiết thì mỗi ha rừng gia đình ông và cộng đồng Bon nhận được hơn 1 triệu đồng/năm từ DVMTR chi trả. Được hưởng lợi từ chi trả DVMTR, đời sống của các thành viên trong nhóm được cải thiện và ngày càng gắn bó với rừng hơn nhờ vào sự chi trả DVMTR phù hợp.
Tương tự, ông Phạm Văn Hòa (huyện Krông Nô) nhận chăm sóc, bảo vệ hơn 28ha đất rừng, dù đã ngoài 50 tuổi, ông vẫn gắn bó với nghề, chung sức cùng làm công tác bảo vệ rừng. “Gia đình chúng tôi cũng như nhiều hộ gia đình khác sau khi được Nhà nước giao khoán rừng, bản thân tôi cũng động viên mỗi thành viên nên chủ động và gắn bó với rừng hơn. Sau khi được nhận thêm khoản thù lao từ DVMTR, chúng tôi nhận thấy có động lực hơn trong việc quản lý bảo vệ rừng”, ông Hòa nói.
Theo ông Nguyễn Ngọc Xuân – Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Đắk Nông, nguồn tài chính bền vững trên không chỉ góp phần giảm gánh nặng của ngân sách Nhà nước trong đầu tư cho ngành lâm nghiệp mà còn giải quyết tốt hơn công tác quản lý bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh. Đắk Nông hiện có hơn 250.758ha đất có rừng, trong đó, rừng tự nhiên hơn 196.020ha, diện tích rừng trồng hơn 54.738ha.
“Động lực” bảo vệ rừng
Đến nay, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Đắk Nông đã ký kết 21 hợp đồng ủy thác chi trả DVMTR; phối hợp với Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Việt Nam ký kết 25 hợp đồng với các đơn vị có chung lưu vực sử dụng DVMTR liên tỉnh. Hàng năm, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh tổ chức rà soát, cập nhật các đối tượng có sử dụng dịch vụ phải chi trả tiền DVMTR trên địa bàn tỉnh theo quy định; xây dựng kế hoạch thu, chi tiền chi trả DVMTR trình UBND tỉnh phê duyệt và thực hiện.
Theo thống kê, hiện tại, trên địa bàn toàn tỉnh Đắk Nông có 48 đơn vị chủ rừng là tổ chức, 11 chủ rừng là cộng đồng dân cư được giao đất, giao rừng; 97 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất, giao rừng; 31 UBND cấp xã được Nhà nước giao việc quản lý rừng. Tổng diện tích bình quân qua các năm được xác định cung ứng DVMTR cho các chủ rừng trên địa bàn tỉnh là hơn 148.061ha.
Năm 2023, diện tích rừng được chi trả tiền DVMTR là hơn 140.087ha, chiếm 53,2% diện tích rừng của toàn tỉnh Đắk Nông. Thông qua chi trả DVMTR, ý thức, trách nhiệm bảo vệ rừng của người dân được nâng lên so với trước đây. Rừng được chăm sóc, bảo vệ tốt hơn, chất lượng rừng trồng được cải thiện. Tình hình vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng được kéo giảm cả về số vụ và mức độ vi phạm.
Theo ông Nguyễn Ngọc Xuân – Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Đắk Nông, được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh, Sở NN&PTNT, sự phối hợp của các cấp, các ngành và sự đồng thuận của các đơn vị, sử dụng, cung ứng DVMTR, công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến đáng kể, các chủ rừng đã chủ động, tích cực trong công tác tuần tra bảo vệ rừng.
Nguồn: Báo Tài nguyên và Môi trường.
